Voeding en darmgezondheid bij varkens

Traditioneel is er veel aandacht voor luchtwegziekten bij het varken. Echter darmgezondheid is de laatste jaren steeds belangrijker geworden.

Darminfecties

Door het steeds verder terugdringen van het antibiotica gebruik komen darminfecties steeds vaker voor. Bijvoorbeeld PIA of ileïtis komt op alle varkensbedrijven voor. De bedrijfsomstandigheden bepalen of de infectie tot uiting komt of niet. Acute PIA is goed te herkennen, echter chronische PIA geeft een grotere economische schade door hogere voederconversie en lagere groei. Salmonella wordt steeds belangrijker als zoönose. Vlees moet immers veilig en smakelijk zijn! De infectie komt op alle varkensbedrijven voor. Door mest- of bloedonderzoek is inzicht te krijgen in de gezondheidsstatus. Spoelworm infecties leiden niet alleen tot afgekeurde levers, maar zorgen ook voor slechtere economische resultaten. Omdat het een spoelworm betreft wordt niet alleen de lever maar ook longen en darmen aangetast. De infectiedruk wordt vaak te laag ingeschat omdat afgekeurde levers alleen wat zegt over de laatste 6 weken van de vleesvarkenperiode. Brachyspira pilosicoli komt vooral voor bij biologische bedrijven. Net als Brachyspira hyodysenteriae (Vibrio) is het een dikke darm bewoner die niet “weg” kan worden gemedicineerd of vaccineerd. Beheersen van de infectie is het hoogst haalbare.

Speendiarree

Speendiarree is de bekendste darmziekte in de opfokfase. Door de genetische vooruitgang stijgt de opnamecapaciteit. Hierdoor is het risico op E. Coli infecties toegenomen. E. Coli komt voor in elke varkensdarm. Afhankelijk van het type kan het speendiarree of oedeemziekte (slingerziekte) veroorzaken. De relatie tussen E. Coli en Streptococcen (hersenvliesontsteking) wordt steeds meer benadrukt. E. Coli ’s veroorzaken darmschade waardoor de Streptococcen bacterie de darmwand kan passeren.

PED

Sinds winter 2015 is er ook een nieuwe virusziekte in Nederland: PED. Gelukkig hebben we tot nu toe te maken met de milde variant. Het manifesteert zich als een ernstige waterdunne diarree, maar van voorbijgaande aard. Het is afwachten hoe deze nieuwe ziekte zich verder zal ontwikkelen.

Veel darminfecties horen bij de normale darmflora van het varken. De omstandigheden bepalen of de infectie tot uiting komt als ziekte. Denk hierbij aan hygiëne, management en voeding. Het is dan ook belangrijk om als dierenarts samen met de voerleverancier te werken aan een zo goed mogelijk resultaat voor de varkenshouder.

Door Arjan Schuttert, varkensdierenarts.