Farmacie en farmacologie

In het verleden was farmacie vrijwel synoniem aan antibiotica. Het gebruik van antibiotica is tegenwoordig aan regels gebonden in verband met resistentie vorming in de humane geneeskunde. Denk hierbij aan de Dier Dag Dosering (DDD) als maat voor de hoeveelheid gebruikte werkzame stof. Verder worden antibiotica ingedeeld naar 1e, 2e en 3e keus middelen. Voor elk van deze 3 groepen gelden verschillende regels. Echter, in plaats van te kijken naar wat er niet mogelijk is, is het veel interessanter om te kijken wat wel mogelijk is binnen een verantwoord antibioticum gebruik.

Ontstekingsremmers (NSAID’s) zijn geen antibiotica en mogen dus zonder aanvullende regelgeving worden toegepast. Door het gebruik van NSAID’s wordt koorts verlaagd, de eetlust gestimuleerd en het welzijn van het dier bevorderd. Bekendste voorbeeld is natriumsalicylaat door het drinkwater bij virale aandoeningen zoals griep. De laatste jaren zijn diverse NSAID injectiemiddelen geïntroduceerd. De werking van deze middelen lijkt hetzelfde maar sommige werken beter bij obstipatie, ander bij kreupelheden, bij koorts of een verminderde eetlust. We adviseren u graag een goede keuze te maken. SAID’s of corticosteroïden hebben geen direct pijnstillend effect en mogen niet gebruikt worden bij dragende dieren. Deze middelen hebben wel een ontstekingsremmend effect, laten zwelling afnemen en stimuleren de stofwisseling. Bekendste gebruik hiervan is bij biggen met hersenvliesontsteking. Bij gebruik naast antibiotica verminderen SAID’s de druk in de hersenen van het big, waardoor de kans op herstel aanmerkelijk vergroot wordt. Eerste keus injectie antibiotica mogen door de varkenshouder voor maximaal 15% van de dieren op voorraad worden gehouden. Deze middelen moeten worden toegepast volgens het Bedrijfs Behandel Plan (BBP). Denk hierbij aan een injectie Penicilline bij Streptococcen of APP, TMP/S bij zieke zeugen in de kraamstal en Oxytetra bij longontsteking . Dit zijn allemaal oudere moleculen. Uitzondering is Florfenicol. Dit is een nieuwer molecuul en kan als eerste keus toegepast worden bij longontsteking. Deze stof is familie van het in het verleden veel gebruikte Chlooramfenicol. Injectie antibiotica passen goed in een terughoudend antibioticum gebruik. Er wordt relatief weinig werkzame stof gebruikt. De darmflora komt niet of minder in contact met de antibiotica zoals bij orale therapie wel het geval is, en alleen de dieren die behandeling nodig hebben krijgen ook de juiste behandeling. De vuistregel is dat bij 10% zieke dieren in een groep een groepsbehandeling moet worden overwogen.

Prebiotica en Probiotica

Prebiotica zijn middelen die de groei en/of de activiteit van gewenste bacteriën stimuleren en daardoor de gezondheid van de gastheer bevorderen. Denk hierbij aan de inzet van zuren door drinkwater of door het voer. Probiotica zijn de gewenste bacteriën zelf. Denk hierbij aan het gebruik van CCM dat melkzuurbacteriën bevat. Naast de genoemde voorbeelden hebben we goede ervaringen met Peribios en Immunall. We vertellen u er graag meer over.

Vaccins

De inzet van vaccins in de varkenshouderij heeft een grote vlucht genomen. Tot 15 jaar geleden werden vrijwel alleen zeugenvaccins tegen E. Coli, Vlekziekte, Parvo en Griep toegepast. Het eerste biggenvaccin wat op grote schaal werd toegepast is het vaccin tegen Mycoplasma. Rond 2008 kwamen de eerste vaccins tegen PCV2 (Circo) op de markt. Tegenwoordig kunnen vaccinaties met de naald of naaldloos worden toegediend, ook bestaan er enkele orale vaccins. Vaccins kunnen apart worden toegepast of soms als “triple”, als “one shot” of als “two shot”. De ontwikkelingen op veterinair gebied gaan zelfs sneller dan op humaan vlak door het toepassen van innovatieve adjuvantia en vaccin combinaties. Nieuwste ontwikkelingen zijn vaccins tegen Clostridium, E. Coli speendiarree en autovaccins. Er is nog steeds regelmatig discussie over de toepassing van vaccins: investering of kostenpost? Wij helpen u graag de juiste keuze te maken bij deze innovatieve ontwikkelingen!

Door Rita Schuttert-Wilps, varkensdierenarts.